Van zaailing tot bloeiende cactus: verzorgingstips van plantenkenner Georges Bontemps

Cactussen zijn hip en niet weg te branden uit interieurmagazines en -websites. Voor de 78-jarige Georges Bontemps zijn ze echter zoveel meer dan leuke interieuraccessoires. Al meer dan 55 jaar reist hij de wereld rond op zoek naar de meest bijzondere cactussen die hij verzorgt, zaait en ent in zijn serre in Antwerpen.

Wat vind je van de hele hype rond cactussen?

Georges: Het is grappig dat mijn hobby, waar ik al zo lang mee bezig ben, nu plotseling zoveel aandacht krijgt. Zet de televisie aan: in elke huiskamer en zelfs in de keuken zie je cactussen en grootbladige planten staan. Het is vergelijkbaar met de mode: alles komt terug!

3k5a1733 3k5a1880

Vanwaar jouw fascinatie voor cactussen?

Georges: Het zijn planten die je hier niet vindt. Ze komen uit verre landen en dat sprak mij destijds enorm aan. Samen met mijn vrouw heb ik de wereld rondgereisd op zoek naar inspirerende tuinen en flora. Van elke reis probeerde ik lokale souvenirs mee te brengen. Dan stak ik kleine stekjes en zaadjes in mijn zak of in mijn koffer. (Lacht.) Nu gaat dat helaas niet meer. Decennialang ben ik meesterbakker geweest en mijn job had dus werkelijk niets met mijn plantenhobby te maken. Na mijn werkuren was ik altijd in mijn serre bezig. Achteraan had ik ook een volière staan, maar de vogels trokken het niet met mij. Aan cactussen had ik minder werk, dus dat hield ik langer vol. Een cactus kan je een tijdje verwaarlozen. Een vogel niet.

3k5a1889 3k5a1764 3k5a1713

In de loop der jaren heb je een enorme plantencollectie bij elkaar verzameld. Waarom doe je ze nu weg?

Georges: Ik had hier meer dan 1250 planten staan, die ik allemaal bij naam ken. Maar onlangs ben ik geopereerd aan mijn twee handen en de verzorging is me teveel geworden. Het is nu tijd om mijn collectie en mijn kennis te delen, met mijn zoon Serge bijvoorbeeld.

Serge: De serre in de tuin staat nu redelijk leeg, omdat hij al heel wat planten heeft weggegeven.

Georges: Ik wil niets verkopen, eerder wegschenken aan plantenliefhebbers. Ik heb een plantenvriend uit Bonheiden die cactussen is komen halen. Ook de buren en de apothekeres heb ik over de vloer gehad. Het nieuwtje dat ik planten wegdeed, ging rond als een vuurtje.

Serge: Ik heb me ook goed laten gaan en bijgevolg staat ons huis nu vol met cactussen. De oudste exemplaren willen we in de familie houden. De rest geven we weg. We vinden het heel fijn om planten in huis te hebben, vooral planten waar een persoonlijk verhaal achter schuilt. Ik vind ze heel mooi, maar ons vader is er meer mee bezig dan ik.

Georges: Het is een uit de hand gelopen hobby. Een hele dure hobby weliswaar, vooral omdat hier zo veel planten staan. (Lacht). Er zijn enkele exemplaren die ik niet wil weggeven en wil houden voor mijn eigen amusement.

3k5a1803 3k5a1866 3k5a1754

Bij jou draait het echt om het groeien en het kweken van cactussen.

Georges: Ja. Planten kopen en verzorgen is geen kunst. Maar ze zaaien en ze groot zien worden, dat is een vaardigheid die je je meester moet maken.

Serge: Er is een tijd geweest dat ons vader niets anders deed dan enten.

Georges: Dat is een techniek om planten te vermeerderen, waarbij er een deel van een plant (de ent) wordt vastgemaakt op een deel van een andere plant (de onderstam). Enten gaat veel sneller vooruit dan zaaien. Wist je dat elke fruitboom en rozelaar wordt geënt? Als je planten ent, groeien ze sneller.

3k5a1715 3k5a1771 3k5a1797

Waar haal je al je kennis vandaan?

Georges: Alles wat ik moet weten, haal ik uit boeken, hoewel het internet ook zeer gemakkelijk is. Als je de naam van de plant kent, kom je meteen alles te weten. Ik kan goed overweg met de computer. Het is een hele nieuwe wereld die voor mij is opengegaan. (Lacht.)

Serge: Vroeger zat hij in verschillende ‘cactusclubs’ en deed hij beurzen aan.

Georges: Met de clubs gingen we naar Nederland en Duitsland. Vroeger had je de grootste cactusbeurs in Blankenberge, waar alle specialisten van over heel de wereld samenkwamen. Daar vond je speciale soorten die je nergens anders kon krijgen. Plantenbeurzen zijn goed voor wie een mooie collectie wil opbouwen en zijn kennis wil uitbreiden.

3k5a1883 3k5a1892 3k5a1723

Wat is de grootste misvatting over cactussen?

Georges: Dat cactussen niet bloemen, want dat doen ze wel, van de kleinste tot de grootste. Zes maanden lang, van september tot maart, mag je ze geen water geven. En je moet ze koud bewaren in een veranda of een koele zolderkamer met een groot raam. Als ze warm staan, mag je ze wel een beetje water geven, maar nooit te veel. Je start met benevelen en gaat na een paar maanden langzaamaan over tot spaarzaam begieten. Gieten doe je nooit bovenaan, wel onderaan, zodat de wortels hun werk kunnen doen. Verder zijn er ook vooroordelen tegenover meststoffen, maar planten groeien niet zonder. Ik leng ze aan met gietwater en dien ze tot tweemaal per jaar toe.

3k5a1826 3k5a1784 3k5a1767

Kan je nog extra verzorgingstips voor cactusliefhebbers meegeven?

Georges: Zet de cactus op een zo licht mogelijke plek en onthoud dat hij niet gedijt in gewone aarde. Hij heeft lavagrond nodig. Lava weegt niks en je hebt ze in verschillende soorten, die je vermengt met gewone aarde. Verder zegt men: plantje groot, baasje dood. (Lacht.) Cactussen groeien zeer graag en kunnen hun baasje overleven. Sommige exemplaren die hier staan, kunnen tot 300 jaar oud worden. Cactussen zijn eigenaardige planten, die een bijzondere verzorging nodig hebben. Precies daarom zie ik ze zo graag.

3k5a17353k5a1772 3k5a1874