Kamerplanten kweken is een vorm van therapie volgens Karen Van der Perre

De voordelen van kamerplanten zijn eindeloos: ze zijn decoratief, brengen leven in huis én hebben een positieve invloed op je gezondheid. Ze zuiveren de lucht en bevorderen de concentratie, maar wist je ook dat het kweken van kamerplanten een vorm van therapie kan zijn? Dat is wat Karen Van der Perre heeft aangetoond met haar afstudeerproject ‘Room to Grow’ aan de Design Academy in Eindhoven.

‘Room to Grow’ en het omgaan met kamerplanten situeert zich binnen de context van een gesloten instelling, een plek waar mensen nauwelijks contact hebben met de natuur. Wat inspireerde jou om uitgerekend binnen die omgeving te experimenteren?

Karen: Er is een boek dat mij enorm heeft geprikkeld: ‘Doing Time in the Garden: Life Lessons through Prison Horticulture’ van James Jiler. Als je gevangenen de mogelijkheid geeft om binnen gesloten muren met bloemen en planten bezig te zijn, kweek je bij hen een gevoel van zelfvertrouwen. Dat gevoel wordt versterkt, wanneer ze na verloop van tijd tuingereedschap mogen gebruiken. Planten verzorgen heeft te maken met zingeving, maar ook met huiselijkheid, wat binnen een gesloten context heel belangrijk is.

Binnen een instelling zijn er zoveel beperkingen die ervoor zorgen dat je als ontwerper moeilijk creatief uit de hoek kan komen.

Karen: Ja, en toch was ik heel nieuwsgierig naar die gesloten omgeving. Ik wilde ontdekken hoe iemand binnen die context met de natuur kan omgaan. Hoe kun je binnen een wereld die bepaald wordt door een strikte regelgeving planten introduceren op kleine schaal? Hoe werkt het en wat voor weerslag heeft het op een persoon? Mijn materialenlijst was enorm beperkt en bovendien moest ik op zoek gaan naar eetbare planten, waar ik maximale interactie mee kon hebben. Ik werkte met graslelie, Oxalis triangularis, vlijtig liesje, siernetel, Oost-Indische kers en Suzanne met de mooie ogen, om er maar enkele te noemen.

Planten verzorgen gaat vaak mis op het vlak van communicatie. Hoe maak je op een eenvoudige manier duidelijk wat voor soort verzorging een plant nodig heeft?

Karen: Binnen mijn project kon ik niet werken met teksten, omdat niet iedereen kon lezen. Binnen de instellingen zelf werkten ze met pictogrammen, waar ik enthousiast op inhaakte. Maar het is niet eenvoudig om de juiste hoeveelheid water aan te duiden, zonder cijfers te gebruiken. In mijn bloempotten heb ik daarom zeven gaatjes langs de zijkant verwerkt, die verwijzen naar de zeven dagen van de week. Na de watergift, wordt er een stokje in het gaatje geplaatst. Het is een eenvoudig trucje en het werkt wel. Er is ook een kleurenstrip aanwezig, die verwijst naar de hoeveelheid daglicht.

Wat is belangrijker voor jou als ontwerper: de sierpotten als afgewerkt product, of het onderzoek naar het verzorgen van kamerplanten als therapie?

Karen: Als ontwerper in België is het zeer moeilijk om de link te leggen met groen. Er zijn designers die meubels en interieurs ontwerpen, en daar kamerplanten aan koppelen. Maar bij mij draait het meer om de research naar groen. Ik streef ernaar om mijn onderzoek tot een werkbaar product te maken waar andere mensen mee aan de slag kunnen. Een keramieken pot is voor mij een manier om mijn onderzoek te verbeelden. Het project heet ‘Room to Grow’ en slaat zowel op de pot, als op de persoon die ermee bezig is. Daarom zijn ze zo groot. Binnen mijn onderzoek zijn er vier potten, die refereren naar vier soorten plantengroepen: water-, klim-, rotsplanten en bodembedekkers.

Als instellingen rond kamerplanten willen werken, nemen ze dan contact op met jou, of zit het complexer in elkaar?

Karen: Als een instelling een dergelijk project wil opstarten, is het vaak een probleem van verantwoordelijkheid en personeel. Wie kan zich binnen de instelling engageren om zich over de planten en de voortgang van de zaadjes te ontfermen? Als er een creatief atelier aanwezig is, kunnen de potten in huis worden gemaakt. Ik lever dan gewoon 12 verschillende zaden aan. Het klinkt nu heel simpel, maar dat is het niet. Daarom ben ik nu volop aan het bekijken hoe ik het project verder kan uitdragen.

Naast onderzoek leg je je ook toe op tuinontwerp. Hoe verloopt dat?

Karen: Ik heb de tuin van mijn moeder aangelegd en ik krijg ook steeds meer aanvragen van vrienden en familieleden om hun buitenruimte onder handen te nemen. Mijn grootste inspiratiebron is de Nederlandse tuinarchitect Piet Oudolf. Van hem heb ik geleerd dat je slechts zeven planten nodig hebt om een harmonieuze tuin te creëren. Verder moet je denken in functie van tuinkamers. Dit zijn kleine, sfeervolle zones in de tuin. Wat mensen vaak vergeten, is dat er aan elk project veel research vooraf gaat. Je moet leren kijken naar je tuin: hoe haal je het maximum uit de planten die er al staan? Daarnaast moet je ook leren aanvaarden wat er in de tuin gebeurt. In de zomer kleurt gazon bruin. Daar is niets aan te doen. Soms groeien er ook bloemen, die je zelf nooit zelf hebt gezaaid. Laat ze gewoon staan en laat de natuur haar gang gaan. Dat is het beste advies dat ik kan meegeven.

Stel, je hebt het verzorgen van planten helemaal onder de knie en je wilt dit delen met je vrienden. Welke top 5 planten laten zich makkelijk vermeerderen?